چکيده: به كارگيري فاضلاب شهري در كشاورزي بسته به خصوصيات آن مي تواند سودمند يا زيان بار باشد. كيفيت فاضلاب بايد با توجه به اثرات آن بر خاك، گياه، دام و انسان ارزيابي شود. براي بررسي اثر بيماري با پساب تصفيه خانه شمال اصفهان، بر خواص فيزيكي و شيميايي خاك منطقه، از طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار و چهار تيمار آبي در زمين هاي تصفيه خانه كه به مدت 9 سال با پساب آبياري شده بود، استفاده گرديد. تيمارهاي آبي شامل: فاضلاب ورودي به تصفيه خانه (تصفيه نشده)، فاضلاب نيمه تصفيه (خروجي استخر ته نشيني اوليه)، فاضلاب خروجي (تصفيه شده) و آب چاه تصفيه خانه بود. براي بررسي خواص فيزيكي خاك از اعماق صفر تا پنج و پنج تا ده سانتي متري از هر پلات نمونه گيري به عمل آمد. براي مقايسه خواص فيزيكي خاك تصفيه خانه و خاك مزرعه مجاور كه هيچ گونه تيماري در آن اعمال نشده و آبياري آن با استفاده از چاه شخصي بوده است. از خاك مزرعه مجاور نيز نمونه برداري شد. براي بررسي كيفيت تيمارهاي آبي در هر نوبت آبياري از كليه تيمارها نمونه گيري شد و اندازه گيري هاي لازم انجام گرفت. نتايج نشان داد كه كليه تيمارهاي پساب از لحاظ اكسيژن مورد نياز شيميايي (COD) و مواد معلق (SS) و تيمارهاي فاضلاب ورودي و نيمه تصفيه شده از لحاظ كدورت و اكسيژن مورد نياز بيوشيميايي (BOD5)، بيشتر از حد استاندارد ايران مي باشند. از نظر طبقه بندي، فاضلاب ورودي داراي درجه متوسط است. تيمارهاي پساب از نظر هدايت الكتريكي، نسبت جذب سديم، سديم و سرب داراي ميزان كمتري نسبت به آب چاه مي باشند. كليه تيمارها ار لحاظ نفوذپذيري در درجه خوب و از نظر كلرايد در درجه متوسط هستند. سرب كليه تيمارها به مراتب كمتر از حد مجاز است. ميانگين جرم مخصوص ظاهري خاك و درصد رطوبت در گنجايش زراعي (FC) روند خاصي را دنبال نمي كند. نتايج اين طرح نشان مي دهد، كه زمين آبياري شده با پساب به مدت 9 سال داراي جرم مخصوص ظاهري كمتر، درصد رطوبت بيشتر (درFC ) و نفوذ نهايي كمتر نسبت به مزرعه مجاور آبياري شده با آب چاه مي باشد. |
کليدواژگان: پساب ، مواد معلق ، اكسيژن مورد نياز شيميايي ، اكسيژن مورد نياز بيوشيميايي ، فاضلاب |