الگوی پراکنش و تعیین منشاء هيدروكربن‌هاي چند‌حلقه‌‌‌اي معطر در رسوبات سواحل جنوب غربي درياي خزر: استان گیلان

چکیده: زمينه و هدف: تحقيقات انجام شده بر روي هيدروکربن هاي چند حلقه اي معطر (PAHs) در رسوبات سطحي سواحل جنوب غربي درياي خزر محدود و بيانگر آلودگي متوسط تا شديد با منشاء غالب پتروژنيک در مورد ترکيبات PAH است. اين مطالعه به منظور بررسي توزيع الگوي پراکنش و تعيين منشاء ترکيبات ((PAH (16 ترکيب) در رسوبات سطحي سواحل جنوب غربي درياي خزر (استان گيلان) انجام شد. روش بررسي: تعداد 45 نمونه رسوب سطحي از 5 نيم خط عمود بر ساحل در استان گيلان (از آستارا تا لاهيجان) از اعماق 10، 20 و m 50 جمع آوري گرديد. نمونه ها بوسيله دستگاه کروماتوگرافي گازي – طيف سنجي جرمي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. جهت تعيين منشاء از نسبت هاي تشخيصي استفاده شد. يافته ها: در محدوده مورد مطالعه به ترتيب سه ترکيب فنانترن (ng/g 87.6±74.6)، پايرن (ng/g 43.1±23.5) و نفتالين (ng/g 34.4±40.4) بيشترين مقدار را در بين ترکيبات PAH نشان دادند. با توجه به نتايج نسبت هاي تشخيصي همچون LMW/HMW (0.25-0.75)، Ant/178 (0.02-0.11)، Flu/202 (0.200.49) و Ant/228(a)B (0.09-0.54) منشاء غالب ترکيبات PAH در محدوده مورد مطالعه پتروژنيک است. نتيجه گيري: با توجه به نسبت هاي تشخيصي و تشابه بين ترکيبات PAH غالب در منطقه و ترکيبات PAH غالب در پايه نفتي آذربايجان، منشاء اصلي ترکيبات PAH در سواحل استان گيلان به احتمال زياد مربوط به آلودگي نفتي آذربايجان است. https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=252816