پراكنش به حركت افراد يا اندام هاي زايشي آنها بين مناطق و جمعيت ها گفته مي شود. مطالعه حركت افراد يا اجزاي زايشي آنها نظير دانه و گرده يكي از مسايل اساسي در مطالعات اكولوژيك و ژنتيك جمعيت است كه مي تواند بر متغير هاي مختلف جمعيت نظير اندازه جمعيت، تنوع ژنتيكي، سازگاري محلي و گونه زايي موثر باشد. متاسفانه كمي كردن حركت افراد و ژن هاي آنها در جمعيت ساده نيست و مستلزم هزينه و صرف وقت بسيار در صحرا است. در واقع استفاده از روشهاي مستقيم در تعيين پراكنش افراد پرهزينه و وقت گير بوده و فقط در تعداد محدودي از افراد قابل انجام است. امروزه از داده هاي ژنتيكي از طريق مطالعه نشانگرهايي كه از طريق والد پدر يا مادر و يا هر دو به ارث مي رسند مانند ژنوم ميتوكندري و كلروپلاست مي توان در مشخص كردن الگوي پراكنش دانه و گرده در گياهان استفاده نمود. اينگونه داده ها در فهم اندازه و تركيب و روند تغييرات بانك دانه خاك كمك نموده و مديران را در راستاي مديريت بهينه اين منابع ياري مي كند. مقاله حاضر به معرفي نشانگرهاي مولكولي مورد استفاده در مطالعه پراكنش و منشا يابي دانه و گرده در گياهان پرداخته و نمونه هاي متعددي را در اين زمينه ارايه مي كند.
چکیده
page