دانشگاه صنعتي اصفهان دانشكده منابع طبيعي
اثر نانوذرات نقره بر برخي شاخصهاي خون شناسي، تغييرات بافت آبشش و بيان ژن متالوتيونئين در گربهماهي رنگينکمان Pangasianodon hypophthalmus
پايان نامه کارشناسي ارشد تکثير و پرورش آبزيان
اساتيد راهنما دکتر سالار درافشان دکتر فاطمه پيکان حيرتي
اثر نانوذرات نقره بر برخي شاخصهاي خون شناسي، تغييرات بافت آبشش و بيان ژن متالوتيونئين در گربهماهي رنگينکمان Pangasianodon hypophthalmus
چکيده
با رشد کنوني نانوفناوري و افزايش تعداد محصولات نانو، اين صنعت به يک رکن مهم در اقتصاد جهاني تبديل شده است. محيطهاي آبي که بسيار آسيبپذير هستند، محل رسوب و تجمع بسيارياز اين نانوذرات هستند. از ميان طيف وسيع نانوذرات، نانوذراتنقره به دليل خاصيت ضدميکروبي کاربرد گستردهاي دارند. هدف از انجام اين پژوهش، ارزيابي اثرات محتمل نانوذرات نقره بر برخي ويژگيهاي فيزيولوژيک گربه ماهيرنگينکمان Pangasianodon hypophthalmus است. هشتاد و پنج قطعه گربهماهي رنگينکمان ( 26/0 ± 12 گرم و 46/0 ± 7/10 سانتيمتر) يه طور تصادفي در 5 تانک شيشهاي (حجم کلي 100 ليتر) استقرار يافت. آزمايش در 5 تيمار شامل: غلظتهاي µg/L 1 نانوذراتنقره (1Ag-NPs)، µg/L1 نيترات نقره(1AgNO3) ، µg/L20 نانوذرات نقره(20Ag-NPs)، µg/L20 نيترات نقره (20AgNO3) و گروه شاهد به مدت 10 روز اجرا شد. نمونهبرداري از کبد ماهيان در روزهاي 1، 5 و 10 (پايان آزمايش) براي انجام آناليزهاي بيان ژن متالوتيونئين صورت گرفت. بافت آبشش نيز در پايان روز 10 به منظور مطالعات آسيبشناسي بافتي در فرمالين 10% تثبيت شد. خونگيري از ماهيان پس از 1 و 10 روز درمعرضگذاري صورت گرفت و شاخصهاي مرسوم خونشناسي مورد ارزيابي قرارگرفت. ابتدا توالي قسمتي از ژن متالوتيونئين (62 جفت باز) براي نخستين بار در گربهماهي رنگينکمان شناسايي شد. شدت بيان نسبي ژن متالوتيونئين در بافت کبد به روش Real-time PCR با استفاده از ژن کنترل داخليs 18اندازهگيري شد که به طور معناداري در همه زمانها در تيمار 20Ag-NPs بالاتر از گروه شاهد بود )05/0(p<. مهمترين تغييرات بافتشناسي ايجاد شده در آبشش در اثر مواجهه با نانوذرات و نيتراتنقره شامل هايپرپلازي، کوتاه شدن و حلقه شدن تيغههاي ثانويه بود. ميزان هموگلوبين، هماتوکريت و تعداد گلبول قرمز (RBC) در تيمار 20Ag-NPs در روز اول افزايش يافت )05/0(p<؛ در حاليکه در روز دهم تفاوت معناداري بين تيمارها مشاهده نشد )05/0(p>. در هر دو زمان بررسي، شاخصهاي ثانويه خونشناسي تغييرات معناداري نشان نداد )05/0(p>. بر اساس نتايج اين مطالعه، سميت نانوذراتنقره به خصوص در غلظت بالا بر روي اين گربهماهي بديهي است و بنابراين لازم است اثرات جانبي نانوذراتنقره به عنوان يک ترکيب ضد ميکروبي در صنعت آبزيپروري مورد توجه قرار گيرد.
کلمات کليدي: نانوذره نقره، ويژگي خونشناسي، آبشش، متالوتيونئين، گربهماهي رنگينکمان، Pangasianodon hypophthalmus.