هانیه شکوهی

کفیر  ترکیب منحصر به فردی از باکتری‌های اسید لاکتیک، مخمرها و گاهی باکتری‌های اسید استیک است که به طور همزیست در یک پلی‌ساکارید طبیعی و ماتریس پروتئینی درکنار یکدیگر قرار دارند. طی تحقیقات انجام شده در خصوص موجودات زنده میکروسکوپی و ترکیبات زیست­فعال کفیر، اثرات فراوان بالقوه­ی این ماده بر تسهیل عملکرد دستگاه گوارش، درمان و پیشگیری از عفونت­های گوارشی، اثرات محافظتی در برابر سرطان، بهبود فاگوسیتوز، بهبود عملکرد سیستم ایمنی، کاهش  قند خون، چربی خون، فشار خون و علائم آلرژی غذایی  به اثبات رسیده است. در مطالعه حاضر اثر سطوح مختلف پودر کفیر، شامل؛ صفر (تیمار شاهد)، 5/0، 1، 2، 3 گرم پودر کفیر بر کیلوگرم غذا با سه تکراردر قالب یک طرح  کاملا تصادفی بر میزان رشد، عملکرد سیستم ایمنی، بقا،  ترکیب لاشه، میکروفلور روده، هماتولوژی، پارامترهای بیوشیمایی و آنزیم های کبدی خون  بچه ماهی تیلاپیا نیل ( میانگین وزنی 09/0±3/17 گرم)  مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان­دهنده بهبود عملکرد رشد، نرخ رشد ویژه، ضریب تبدیل غذایی، افزایش وزن و بهبود وضعیت میکروفلور روده بچه ماهیان تیلاپیای نیل در سطح 1 گرم بر کیلوگرم پودر کفیر بود (05/0p<). با توجه به نتایج  بهترین نرخ رشد ویژه با میزان 01/0±76/2، بهترین ضریب تبدیل غذایی با میزان 01/0± 96/0 بود همچنین بقا در تمام تیمارها 100 درصد دیده شد. از سوی دیگر استفاده از سطوح بیشتر پودر کفیر باعث افزایش آنزیم‌های کبدی گردید. لذا سطح 1 گرم بر کیلوگرم از نظر سلامت سلول‌های کبدی و عملکرد بهینه کبد مطلوب و قابل پیشنهاد است. در سنجش پروتئین کل خون، آلبومین، گلوبولین، کمپلمان و لیزوزیم سرم، یک روند افزایشی در بین ماهیان تحت تیمار با پودر کفیر نسبت به تیمار کنترل مشاهده شد که در سطوح بیشتر وضعیت بهتری نسبت به سطوح کمتر پودر کفیر نشان داد. با توجه به نتایج حاصل استفاده از پودر کفیر سبب بهبود عملکرد رشد و سیستم ایمنی بچه ماهیان تیلاپیای‌نیل شده  و به عنوان یک مکمل غذایی در خوراک این ماهیان توصیه می شود.