اکوسیستمهای آبی، سیستمهای پویا و پایداری هستند که به لحاظ تنوع زیستی و جغرافیایی از اهمیت بالایی برخوردار میباشند. مخازن سدها، سامانههای اکولوژیکی پیچیده و پویایی هستند که با فعالیتهای بشری تعامل زیادی دارند. آنها نه تنها منابع تامین کننده آب هستند، بلکه زیستگاههای متنوعی با چرخههای متوسط هیدرولوژیکی را برای گیاهان و جانوران فراهم میکنند که به زیبایی چشم انداز منطقه و توسعه بسیاری از فرصتهای تفرجی منتهی میگردند.با توجه به اینکه یوتریفیکاسیون سبب از بین رفتن و ناپایداری گیاهان طبیعی و اجتماعات جانوری میشود، بنابراین برای حفظ پایداری این اکوسیستمهای آبی باید روند تروفی دریاچه شناخته شود. هدف از اين مطالعه بررسي وضعيت تروفي و روند تغييرات آن در فصول بهار و تابستان دردریاچه سد زایندهرود بود. در این مطالعه نمونه برداري از ارديبهشت تا شهریور 1390 در 4 مرحله به فاصله زماني هر 45 روز يکبار در 2 فصل انجام شد. پارامترهاي فيزيکوشيميايي آب (دما، اکسيژن محلول، pH، هدایت الکتریکی، عمق روئيت سکشي ديسک و ميزان مواد مغذي) و همچنين ميزان کلروفيل a اندازه گيري شد. براي تعيين وضعيت تروفي از طبقه بندي ارائه شده توسط OECD براي درياچهها و شاخص TSI استفاده شد. نتايج حاصل نشان داد که فصل نمونهبرداري تاثير معنيداري بر پارامترهاي کيفي آب دارد(05/0>.(P از سوي ديگر بر طبق نتايج آزمون آناليز واريانس يک طرفه، تغييرات مکاني به جز پارامترهاي دما( فقط در اردیبهشت ماه) و عمق رویت صفحه سکشی دیسک بر ساير پارامترهاي کيفي آب تاثير معنيداري نشان نداد)05/0< .(Pنتايج نشان داد که عنصر فسفر به عنوان عامل محدود کنندهي توليد در اين اکوسيستم مطرح ميباشد. بنابراين چرخهي فسفر و تغييرات آن در اين اکوسيستم نقش مهمي در ميزان توليدات اوليه ايفا ميکند. مقدار فسفر از ماههای فصل بهار به طرف ماههای تابستان روند کاهشی نشان داد. کاهش مواد مغذی در تابستان ناشی از کاهش ورودی آب و مصرف آن توسط جلبکها میباشد. در مجموع دریاچه سد زایندهرود بر اساس کلروفیل a در وضعیت الیگوتروف، براساس فسفر کل در وضعیت مزوتروف، بر اساس عمق رؤیت صفحه سکشی دیسک در وضعیت مزوتروف و در نهایت براساس شاخص وضعیت تولید کل در وضعیت الیگوتروف مایل به مزوتروف قرار گرفت.
